Programma 1. Zorg en Welzijn
1. Wat willen we bereiken?
We willen graag dat al onze inwoners actief deelnemen aan de samenleving. Daar zetten we dan ook zoveel als mogelijk op in. Uitgangspunt is om aan te sluiten bij de talenten, mogelijkheden en behoeften van inwoners. Wanneer het niet vanzelf gaat, bieden we ondersteuning, zorg en opvang. Deze ondersteuning is gericht op zoveel mogelijk zelf en samen doen.
We zien dat de COVID-19 pandemie impact heeft op de zorg en ondersteuning van cliënten van Wmo en Jeugdwet. Maar, we zien ook dat mensen er voor elkaar zijn en dat ze elkaar helpen en ondersteunen. Dit willen we graag behouden. Dat geldt ook voor de digitaliseringsslag die op meerdere plekken is gemaakt. Evenals de alternatieven voor ondersteuning van inwoners die noodgedwongen tot stand kwamen en goed bleken te passen.
De focus ligt op goede dienstverlening aan onze inwoners, transformatie van het sociaal domein en kostenbeheersing:
- We kijken integraal naar de inwoner. Om te komen tot een integrale oplossing voor de inwoner werken we samen met inwoner vanuit de disciplines werk en inkomen, welzijn, zorg, veiligheid, schuldhulpverlening. We werken hierbij intensief samen met externe partijen in het veld.
- We werken verder aan de transformatie binnen het sociaal domein. Dit is een langdurig verandertraject. We moeten blijven investeren in vakmanschap van medewerkers. We nemen de tijd om te leren, mede aan de hand van casuïstiek.
- Om de kosten te beheersen zetten we in op het onderzoeken welke maatregelen effectief zijn om ondersteuning via algemene/collectieve voorzieningen in het voorliggend veld te stimuleren zoals de inzet van de praktijkondersteuner van de huisarts, en de digitalisering van onze dienstverlening en bedrijfsvoering. We brengen de basis op orde in de uitvoering van de WMO en gaan meer datagesteund werken. Kostenbeheersing moet de transformatie ondersteunen en niet belemmeren. Naast lokale en regionale instrumenten zetten we, via G40, VNG en landelijke contacten, in op beïnvloeding van de budgetten die we krijgen van het Rijk voor de uitvoering van onze taken.
2. Wat zijn de komende periode de belangrijkste speerpunten?
Zorg en ondersteuning in de Wmo
We blijven werken aan onze drie hoofdthema’s van de lokale Wmo: 1. werken aan een sterke sociale basis, 2. zorgen voor ondersteuning van inwoners in kwetsbare posities zodat ze het zelf redden en 3. zorgen voor een vangnet voor inwoners met een psychische kwetsbaarheid. We hebben hierbij de volgende doelstelling(en):
- Mensen kunnen zichzelf redden, doen mee aan het sociale leven en hebben het gevoel dat ze erbij horen.
- Goede basisvoorzieningen en ondersteuningsmogelijkheden in de wijk.
- Passende (specialistische) zorg voor mensen die het nodig hebben.
Jeugdhulp
- We werken verder aan de Ontwikkelagenda Jeugdhulp. Daarbinnen sturen we op versterking van de toegang tot jeugdhulp (CJG) met het oog op de implementatie van de nieuwe inkoop, zoals werken in de driehoek jeugdige/gezin, jeugdprofessional en zorgaanbieder, en de werkwijze voor volumetoewijzing. Verder werken we gefaseerd samen aan veiligheid in de veiligheidsketen en aan de aansluiting van CJG op het onderwijs.
De implementatie van de ontwikkelingen vraagt extra inzet van het CJG. We verkennen met Ons Welzijn of er een tekort aan capaciteit is en in welke omvang. Hiervoor willen wij dan tijdelijk extra middelen inzetten en daarbij onderzoeken wat de structurele benodigde capaciteit voor het CJG is.
- We werken in regionaal verband conform Uitvoeringsplan van het Regionaal Beleidskader Jeugdhulp aan diverse punten, waaronder het project Transformatie Jeugdhulp, jeugdhulp in aansluiting op (speciaal) onderwijs. De overgang 18-/18+ wordt ook regionaal opgepakt en sluit lokaal aan bij verkenning van onze aanpak 16-27-jarigen.
- We hebben stuurknoppen voor kostenbeheersing jeugdhulp in beeld gebracht en houden hier blijvend aandacht voor, onder meer door implementatie POH-GGZ jeugd bij huisartsen en uitwerking van de vraagstukken uit de regionale notitie Reikwijdte jeugdhulp.
- We werken volop aan monitoring van gebruik en uitgaven jeugdhulp. De nieuwe afspraken met de zorgaanbieders over toewijzing en financiering/afrekening van jeugdhulp (via PxQ) zorgt voor verschuiving van sturing en budgetbeheer naar lokaal niveau. Wij richten onze backoffice daar op in en vertalen dit in het Dashboard Sociaal Domein.
Gezondheid en preventie
We werken aan de doelstellingen van ons gezondheidsbeleid met de focus op de thema’s gezondheidsverschillen verkleinen (o.a. door het bevorderen van een gezonde leefstijl), gezonde fysieke leefomgeving en zoönose. Daarnaast werken we aan de drie thema’s van het nationaal preventie akkoord: minder roken en mee-rokers, voorkoming van overgewicht en obesitas terugdringen en problematisch middelengebruik (alcohol/drugs) aanpakken. Ook investeren we samen met medische en sociale partners in de eerste duizend dagen van een kind.
Overstijgende thema's zorg en welzijn binnen het Sociaal Domein
De volgende thema’s pakken we specifiek beleidsoverstijgend aan:
- Zorg en Veiligheid (huiselijk geweld, WvGGZ, complexe casuïstiek mensen met psychische kwetsbaarheid)
- Wonen, welzijn, zorg (ontwikkeling van analyse, visie en uitvoeringsplan vanuit leertraject platform 31)
- Samenwerking zorgverzekeraars (uitvoering regionale samenwerkingsagenda zorgverzekeraars en zorgkantoor m.b.t. ouderen, GGZ en preventie)
Voor veel van de kaders binnen dit programma geldt dat ze lopen tot en met 2023:
- Wmo
- Jeugd
- Inwoners met psychische kwetsbaarheid
- Gezondheid
- Proeftuin Ruwaard
Daarna moeten we bepalen hoe we dit integraal vorm geven.
Lokaal werken we aan de doordecentralisatie van Beschermd Wonen en vertalen we dit in een investerings-agenda. Reeds zijn afspraken gemaakt over de regionale samenwerking na 2023 en de rol van Oss hierin als Centrumgemeente voor het specialistische regionale vangnet.
Kostenbeheersing en transformatie sociaal domein
Het college geeft prioriteit aan kostenbeheersing en transformatie in het sociaal domein. In delen van het sociaal domein zien we al een aantal jaren dat het gebruik toeneemt, en dat daarmee de kosten stijgen. Door het abonnementstarief is het gebruik zelfs explosief gestegen. De beheersbaarheid blijft komende jaren spannend door onder andere de doordecentralisatie van Beschermd wonen en aanpassingen in de financiering van jeugdhulp. We zijn hierin ook deels afhankelijk van de keuzes die het toekomstige kabinet gaat maken. We blijven inzetten op transformatie in de zorg, sturen scherper op de uitvoering en onderzoeken mogelijkheden voor beheersing van kosten.